Florian Illies onthult de ballingschap van de familie Mann aan de Côte d'Azur!

Florian Illies onthult de ballingschap van de familie Mann aan de Côte d'Azur!

Met zijn nieuwe boek ‘When the Sun Sets’ heeft Florian Illies een levendig panorama gecreëerd van de ballingschap van de literaire familie Thomas Mann aan de Côte d’Azur in de jaren dertig. Dit verhaal is een krachtig getuigenis van de uitdagingen en spanningen die het leven in ballingschap met zich meebracht. Het verhaal begint in 1933 wanneer de Manns, nadat de nazi's in Duitsland aan de macht zijn gekomen, hun toevlucht zoeken in het kleine vissersdorpje Sanary, dat al snel een populair toevluchtsoord wordt voor Duitse schrijvers. Volgens ga-online.de beleefde Thomas Mann, die arriveerde met zijn vrouw Katia en twee kinderen, een tijd die gekenmerkt werd door stress en innerlijke conflicten.

Sanary, met ongeveer 3.000 inwoners, wordt het nieuwe thuis van de familie Mann. Illies beschrijft hoe de villa La Tranquille, waar het gezin woont, een cultuurhistorische plek wordt. De Manns organiseren literaire avonden en ontmoeten andere prominente ballingen zoals Lion Feuchtwanger. Deze avonden bieden niet alleen een vleugje normaliteit in een moeilijk leven van alledag, ze zijn ook een teken van de intellectuele vitaliteit die ondanks de ongunstige omstandigheden voortduurt. In de zomer van 1933 probeerden Thomas Mann en zijn gezin hun financiële situatie veilig te stellen, ondanks de onteigeningen door de nazi's. Ze droegen delen van hun bezittingen over naar Zwitserland, waardoor hun levensonderhoud werd gestabiliseerd.

Interne conflicten en familiespanningen

De situatie voor de Manns werd echter niet alleen gekenmerkt door externe druk. Thomas Mann zelf verkeerde in een diepe innerlijke crisis en worstelde met zijn identiteit als emigrant. Hij voelde zich vernederd toen hij als zodanig werd beschreven en uitte in zijn dagboeken een “innerlijke afwijzing van het martelaarschap”. De onzekerheid over zijn terugkeer naar Duitsland woog zwaar op hem, vooral nadat zijn villa in München in beslag was genomen. Hij had het gevoel dat hij ‘uit de hemel was gevallen’, een gevoel dat contrasteert met de ervaringen van andere emigranten zoals Heinrich Mann, die zijn eigen strijd in de oppositie onder ogen zag, volgens literaturportal-bayern.de.

Hoewel de druk van buitenaf groot was, schitterden sommige Mann-kinderen, zoals Erika en Klaus, met hun onvermoeibare inzet tegen de nazi’s. Ze probeerden hun vader aan te moedigen de moed niet te verliezen en niet naar Duitsland terug te keren. Maar de spanningen binnen het gezin escaleerden, vooral met betrekking tot Klaus' betrokkenheid bij het ballingschapstijdschrift “Diesammlung”. Thomas Mann streefde ernaar trouw te blijven aan zijn strenge dagelijkse leven, wat tot uiting kwam in zijn nauwgezette registratie van zijn eigen gezondheid.

Een terugblik en in de toekomst

In zijn werk gebruikt Illies dagboeken en memoires om de complexe relaties van de familie Mann en hun omgeving tijdens de jaren van ballingschap te belichten. Ondanks de ongunstige omstandigheden en de twijfels die Thomas Mann plaagden, wist hij met zijn literaire perspectief een belangrijke rol te spelen in ballingschap. Met een mengeling van rouw om het oude en de zoektocht naar een nieuwe plek in het leven ontstond er een intensieve herinneringscultuur die zelfs na de ballingschap zou voortduren. Aangevuld met de herinneringen en verhalen van zijn kinderen biedt Illies een frisse kijk op het leven van de Manns in deze veelbewogen tijd. Zo werpt hij niet alleen licht op het individuele lot, maar ook op de culturele erfenis die de familie achterlaat.