Zinkende kotters in Rostock: steden in financieel alarm!
Greifswald wordt geconfronteerd met hoge kosten en juridische geschillen nadat de kotter “Nordland III” zonk.

Zinkende kotters in Rostock: steden in financieel alarm!
In Mecklenburg-Vorpommern veroorzaken oude vissersboten steeds meer problemen voor steden en gemeenschappen. Deze voormalige werkpaarden zinken steeds vaker in de haven of op hun ligplaatsen, wat financiële problemen veroorzaakt voor de verantwoordelijken. De situatie komt vooral in Rostock tot een hoogtepunt, waar volgens een actueel onderzoek van het Duitse Persbureau (dpa) sprake is van een zorgwekkende trend. De havenkapitein van Rostock, Falk Zachau, sprak over acht incidenten in de afgelopen vijf jaar die te wijten waren aan ouderdomsslijtage en slecht onderhoud. Vooral de ‘Luna Rossa’, die eind juli 2023 voor problemen zorgde, valt op.
Maar het is niet alleen de haven van Rostock die met deze uitdagingen wordt geconfronteerd. Ook in Greifswald en Stralsund worden ongevallen geregistreerd. Een voorbeeld is de ‘Nordland III’, die in 2023 zonk en waarvan de berging naar schatting een half miljoen euro zou kunnen kosten. Er brak een juridisch geschil uit tussen de stad en de staat, wat leidde tot de Hogere Administratieve Rechtbank. In Stralsund moest de “Rudolf Virchow” worden beveiligd nadat er bedrijfsmateriaal in het water was terechtgekomen. De aanpak van dergelijke wrakken wordt bemoeilijkt door de regels en voorschriften die gelden voor de ontmanteling van vervallen schepen.
Ongevallen en hun oorzaken
De gezonken kotters zijn doorgaans niet meer zeewaardig en zijn vaak omgebouwd tot snackbars. Maar de verantwoordelijkheid ligt niet alleen bij de havenautoriteiten, maar ook bij de eigenaren van deze schepen, die verantwoordelijk zijn voor het onderhoud en de eventuele afvoer. Interessant genoeg zijn veel van deze oude schepen niet geregistreerd in het officiële scheepsregister, waardoor de juiste verwijdering ervan moeilijk wordt. Het Schwerinse ministerie van Economie en Transport is nu van plan de staatshavenregels te herzien om de havenautoriteiten uitgebreide bevoegdheden te geven, mogelijk ook voor het verwijderen van gezonken schepen.
Vooral het gevaar dat uitgaat van de wrakken is zorgwekkend. Volgens de deskundigen kunnen potentiële milieurisico's als gevolg van gezonken scheepswrakken ernstige gevolgen hebben voor het mariene milieu. Volgens het Federal Environment Agency vormen talloze oude wrakken over de hele wereld, vaak uit de Tweede Wereldoorlog, een bedreiging. Sommige zijn potentieel gevaarlijk omdat ze nog steeds brandstof en andere verontreinigende stoffen bevatten. Eén enkel lek uit zo’n wrak kan tot wel een miljoen liter water vervuilen.
Toekomstperspectieven
De havenautoriteiten staan dus voor een enorme opgave. Havenkapitein Zachau van Rostock bekritiseert niet alleen het gebrek aan mogelijkheden om noodlijdende schepen te ontmantelen, maar roept ook op tot dringende wetgevende maatregelen om de situatie te verbeteren. Voordat de wettelijke basis is gecreëerd, blijven steden echter afhankelijk van het initiatief van scheepseigenaren, die vaak niet voldoende aan hun verplichtingen voldoen. De druk om hier oplossingen te vinden groeit snel.
Over het geheel genomen laat de situatie in Mecklenburg-Vorpommern zien dat de combinatie van verouderde schepen en een ontoereikend juridisch kader aanzienlijke uitdagingen voor havenbedrijven met zich meebrengt. De komende wijzigingen in de bestaande regelgeving kunnen een eerste stap in de goede richting zijn, maar het valt nog te bezien of deze daadwerkelijk effectief zullen worden geïmplementeerd.