Wetenschappers onderzoeken de industriële toekomst en het verleden van Weißwasser
Wetenschappers van de Universiteit van Greifswald onderzoeken de industriële geschiedenis van Weißwasser en omliggende steden tot 2027.

Wetenschappers onderzoeken de industriële toekomst en het verleden van Weißwasser
Momenteel vindt er een spannend onderzoeksproject plaats in Weißwasser, een stad die ooit schitterde met de pracht van de glasindustrie. Wetenschappers van de Universiteit van Greifswald gingen op reis om het verleden en de toekomst van dit gebied te verkennen. Het Voices from the Periphery-project heeft tot doel te onderzoeken wat deze regio scheidt en verbindt met vergelijkbare steden in Groot-Brittannië. De nadruk ligt vooral op de industriële geschiedenis en de levensverhalen van de lokale bewoners.
De projectmanager Dr. Andyräder, onderzoeksmedewerker bij het Instituut voor Politieke en Communicatiewetenschappen, leidt de discussies met burgers in Weißwasser. Aanstaande woensdag wordt er een ‘storytelling café’ gehouden, waar bewoners de kans krijgen om hun herinneringen en indrukken van de transformatie van de stad te delen. Mensen geboren vóór 1970 die de ontwikkelingen in Weißwasser voor en na de hereniging hebben meegemaakt, zijn uitgenodigd. Uit de eerste gesprekken is al gebleken dat burgers, ondanks de industriële achteruitgang, positieve dingen over hun tijd kunnen vertellen. De demografische verandering mag echter niet over het hoofd worden gezien: sinds de val van de Muur heeft de stad ruim 20.000 inwoners verloren en wonen er nu nog maar zo'n 15.000 mensen.
Het industriële verleden
De keuze voor Weißwasser als onderzoekslocatie is geen toeval. In de 19e eeuw was de stad een bruisend centrum van de Europese glasindustrie. Ruim 75% van de inwoners verdiende de kost in de glasindustrie. Zelfs vandaag de dag wordt de historische betekenis van glas in de regio geëerd, onder meer in het Weißwasser Glasmuseum, dat zich bezighoudt met economische, sociale en kunsthistorische aspecten.
De vormgeving en verwerking van glas heeft grote veranderingen ondergaan als gevolg van de industriële revolutie. Vernieuwers als Otto Schott en Ernst Abbe legden in Jena de basis voor de moderne glastechnologie, en Friedrich Siemens vond de kuipoven uit, die continue productie mogelijk maakte. De Muskau-plooi bleek een ideale locatie, dankzij de geologische omstandigheden die de winning van grondstoffen als bruinkool en kwartszand mogelijk maakten. Aan het begin van de 20e eeuw waren er elf glasfabrieken in de regio en maar liefst 47 andere in de omgeving, wat de economische bloei verder stimuleerde.
Een blik in de toekomst
Het langetermijndoel van het onderzoeksproject, dat in 2022 begon en naar verwachting in 2027 zal zijn afgerond, is om via consultaties en interviews met bewoners gezamenlijk een beter begrip van de identiteit van de stad te ontwikkelen. De gesprekken met burgers worden gevolgd door individuele interviews en een mediaanalyse. De German Research Foundation (DFG) en verschillende Britse instellingen ondersteunen het project. Op dit moment heeft de projectgroep de besprekingen in Lauchhammer al afgerond en is ze halverwege in Eisenhüttenstadt, en nu staat Weißwasser op de agenda.
De uitdagingen mogen niet worden onderschat. De teloorgang van de eens zo bloeiende nucleaire industrie vraagt om nieuwe ideeën en alternatieven om de stad klaar te maken voor de toekomst. De verhalen van de bewoners kunnen helpen een weg vooruit te vinden die de stad hard nodig heeft.
Als een terugblik op de glorieuze industriële geschiedenis van Weißwasser laat zien, zou erkenning van het eigen verleden en uitwisseling tussen burgers de sleutel kunnen zijn tot het succesvol beheersen van toekomstige uitdagingen. Het blijft spannend om te zien welke inzichten uit het project ‘Voices from the Periphery’ zullen voortkomen.
Voor meer informatie over de glasstad Weißwasser en haar geschiedenis kunt u het Weißwasser Glasmuseum bezoeken of de verscheidenheid aan publicaties over de glasindustrie verkennen die over dit belangrijke tijdperk gaan. Informatie hierover vindt u op sächsische.de, saxorum, en iku-sachsen.