Noord-Zuid-kloof: wie draagt ​​de last van de Bundeswehr in Duitsland?

Noord-Zuid-kloof: wie draagt ​​de last van de Bundeswehr in Duitsland?

De Bundeswehr staat voor grote uitdagingen, vooral in de context van de geleefde realiteit in Duitsland. Duitsland is van plan tegen eind 2027 een nieuwe brigade in Litouwen op te zetten met 4.800 soldaten die hun taken aan de oostflank van de NAVO zullen uitvoeren. De focus van de rekrutering vertoont echter een opvallende noord-zuid-kloof. Dit blijkt uit een actueel rapport dat de herkomst van militairen onderzoekt en onderstreept hoe verschillend de verdedigingslast over de verschillende deelstaten is verdeeld. Er zijn maar liefst 529 soldaten per 100.000 inwoners in Mecklenburg-Vorpommern, terwijl er in Beieren slechts 188 soldaten zijn en in Baden-Württemberg slechts 105 soldaten. In de stadstaten ziet het er net zo zwak uit: in Berlijn zijn er slechts 118 soldaten per 100.000 inwoners, in Hamburg 175 en in Bremen 185.

Een reden voor deze verdeling zou kunnen liggen in de economische omstandigheden in de regio’s. Volgens Kettner Edelmetalle zijn economisch zwakkere gebieden, vooral in het noorden en oosten, het zwaarst getroffen door de nationale defensie. Hier is dienst bij de Bundeswehr vaak het enige carrièreperspectief. Zonen en dochters uit structureel zwakke regio’s riskeren hun leven in missies in het buitenland, terwijl economisch sterkere gebieden zoals Zuid-Duitsland, waar veel grote bedrijven gevestigd zijn, vaak slechts een beperkte bijdrage leveren aan het waarborgen van de defensie. Deze onevenwichtigheid roept vragen op over rechtvaardigheid. In de huidige wereldsituatie, gekenmerkt door de oorlog in Oekraïne en de dreiging vanuit Rusland, wordt de verantwoordelijkheid voor de veiligheid steeds relevanter.

De taken van de Bundeswehr groeien

De taken van de Bundeswehr groeien niet alleen omdat er nieuwe troepen in Litouwen worden gestationeerd, maar ook vanwege de voortdurend toenemende eisen. Defensiepoliticus Roderich Kiesewetter uit zijn zorgen over de effectiviteit van de vrijwillige militaire dienst en het vermogen ervan om tegemoet te komen aan de behoefte aan voldoende opgeleide soldaten. Uit onderzoek blijkt dat het huidige personeelsbestand van 182.000 soldaten zal worden uitgebreid tot 260.000 beroepssoldaten, en dat er een reserve van 200.000 voormalige militairen gepland is. Maar hoe kan dit worden bereikt? Sommige deskundigen roepen dringend op tot meer maatschappelijke waardering voor militairen om de rekrutering te bevorderen en de volgende generatie veilig te stellen.

Volgens DW is het doel van de Bundeswehr 203.000 soldaten. Uit een zorgwekkende trend blijkt echter dat, ondanks de toename van het aantal asielzoekers in 2024, één op de vier mensen de Bundeswehr binnen de eerste zes maanden zal verlaten. Een reden hiervoor kan de wens zijn om opdrachten dicht bij huis te vervullen, die niet altijd vervuld kunnen worden. Eva Högl, commissaris voor Defensie van de Bondsdag, benadrukt de noodzaak van een volledig operationele Bundeswehr op dit moment.

Acties die nodig zijn voor verbetering

Centraal in de discussie staat de uitrusting van de Bundeswehr. Na het snel stijgende speciale fonds van 100 miljard euro ter verbetering van de militaire capaciteiten, dat vooral na de Russische aanval op Oekraïne in een stroomversnelling is gekomen, is er een grote behoefte aan actie. Hoewel de focus is verlegd naar de aanschaf van snel inzetbare uitrusting zoals gevechtsvliegtuigen en tanks, blijft de levering van functionele grootschalige uitrusting en reserveonderdelen een uitdaging.

Ook het debat over een mogelijke verplichte dienstverlening voor jongeren mag niet worden verwaarloosd. Högl suggereert een ‘sociaal jaar’ dat zowel in de Bundeswehr als in sociale instellingen kan plaatsvinden. Dit zou kunnen helpen nieuwe kansen te creëren voor rekrutering en tegelijkertijd een bijdrage te leveren aan de samenleving. Het idee is om sociale verantwoordelijkheid te bevorderen en de soldaten beter te integreren.

De situatie van de Bundeswehr en de verdeling van soldaten laten zien dat hier een nog belangrijker sociaal discours nodig is. Het valt nog te hopen dat de rijke regio's hun eerlijke deel zullen bijdragen aan de nationale defensie en dat de lasten daarom eerlijker zullen worden verdeeld. Want uiteindelijk gaat het om ieders veiligheid.