Lider opozycji Succès Masra skazany na 20 lat więzienia: szok dla Czadu

Lider opozycji Succès Masra skazany na 20 lat więzienia: szok dla Czadu

Sytuacja polityczna w Czadzie osiąga punkt kulminacyjny: 9 sierpnia 2025 r. Succès Masra, przywódca opozycyjnej partii Les Transformateurs, został skazany na 20 lat więzienia. O tym informuje m.in. Agencja Afryka. Zarzuty obejmują szerzenie „przesłań nienawiści” i „zgodność z morderstwem” w kontekście śmiertelnego konfliktu między społecznościami, który miał miejsce 14 maja w Mandakao. W starciach tych zginęły 42 osoby.

Masra przedstawił się jako ostry krytyk prezydenta Mahamata Idrissa Déby'ego. Organizacja Human Rights Watch (HRW) klasyfikuje proces jako motywowany politycznie i opisuje wyrok jako kolejny atak na kwitnącą wcześniej opozycję polityczną w kraju. Sąd nałożył także na Masrę karę w wysokości miliarda franków CFA, co stanowi równowartość około 1,8 miliona dolarów.

Tło i reakcja

Krytyczny pogląd na wymiar sprawiedliwości nie jest nowy: HRW podkreśla, że ​​ramy prawne w Czadzie stają się coraz bardziej restrykcyjne. Razem z Masrą skazano ogółem 74 innych oskarżonych, a niektórzy z nich odsiedzieli także 20 lat więzienia. Krytyczna atmosfera w kraju sygnalizuje nasilenie represji politycznych, zwłaszcza w okresie poprzedzającym wybory planowane na maj 2024 r. Od śmierci wieloletniego prezydenta Idrissa Déby’ego w kwietniu 2021 r. krajobraz cywilny cierpi z powodu masowych ataków państwa i represji wobec członków opozycji.

Krajobraz polityczny to beczka prochu: pod koniec 2022 r. frustracja społeczeństwa wybuchła protestami, gdy okres przejściowy rządu wojskowego został przedłużony o dwa lata. Rezultatem były setki zgonów i wiele obrażeń w wyniku brutalnych operacji policyjnych. Obecnie sytuacja nie wygląda różowo, zwłaszcza po gwałtownej śmierci liderki opozycji Yaya Dillo z rąk sił bezpieczeństwa w lutym 2024 r.

Burzliwa kariera polityczna Masry

Succès Masra nie zawsze przebywał w więzieniu, ale aż do aresztowania nadal odgrywał aktywną rolę polityczną. Przez pewien czas był nawet premierem, ale w maju 2024 r. podał się do dymisji, zarzucając rządowi zachęcanie do fałszerstw wyborczych. Powracając rok temu po dobrowolnym wygnaniu w następstwie porozumienia pokojowego, Masra miał nadzieję na stabilność polityczną. Jednak późniejsze naciski na niego doprowadziły do ​​szybkiego nawrotu represji.

Rozwój ma fundamentalne znaczenie dla rozdartego społeczeństwa Czadu: obok siebie i między sobą żyje ponad 120 grup etnicznych, często uwikłanych w konflikty historyczne. Dominacja pewnych grup wielokrotnie prowadzi do napięć, zwłaszcza między muzułmańsko-arabską północą a afrykańsko-chrześcijańskim południem. Czad jest uważany za jeden z najbiedniejszych krajów na świecie i cierpi z powodu powszechnej korupcji.

W tej sytuacji pozostaje pytanie: jak zachowa się społeczność międzynarodowa, która postrzega Czad jako strategicznego partnera w walce z islamistycznym terroryzmem, zajmie swoją pozycję, podczas gdy reżim rodziny Déby będzie w dalszym ciągu represjonował społeczeństwo obywatelskie i ruchy opozycji?

Human Rights Watch wzywa do podjęcia pilnych działań w celu zapewnienia praw politycznych i poszanowania porozumienia pokojowego, które rząd wydaje się ignorować po powrocie Masry. W miarę zbliżania się terminu wyborów presja na opozycję stale rośnie.

Najbliższe miesiące będą kluczowe dla Czadu: czy sytuacja polityczna się uspokoi, czy istnieje ryzyko dalszych wybuchów przemocy i protestów? Biorąc pod uwagę ostatnie wydarzenia, wahadło wydaje się przechylać bardziej w stronę represji.

Źródła: Agencja Afryka, Straż Praw Człowieka, bpb.de.