Aardappeloogst 2025: recordaantallen en miljoenen vernietigd!

Aardappeloogst 2025: recordaantallen en miljoenen vernietigd!

Een dramatische situatie voor Duitse aardappeltelers: ondanks een recordoogst van 13,4 miljoen ton in 2025 bevindt de markt zich op een dieptepunt. Deze oogst overtreft het niveau van vorig jaar met 5,3% en overtreft zelfs het gemiddelde van de afgelopen jaren met maar liefst 17%! En dat op een areaal van 301.000 hectare, dat met 6,7% is gegroeid. Christian Schridde, een 42-jarige boer uit Sierße bij Peine in Nedersaksen, illustreert de precaire situatie door 400 ton tafelaardappelen naar de biogasinstallatie te brengen omdat hij geen koper kon vinden. Volgens de voorzitter van de Unie van de Duitse Aardappelindustrie, Olaf Feuerborn, lijden boeren onder een overproductie van 2,4 miljoen ton, waarvan het grootste deel onverkoopbaar blijft. Veel verwerkers hebben al volle magazijnen en betalen voor ‘gratis goederen’ slechts 10 tot 15 euro per 100 kilo – aanzienlijk minder dan de 18 tot 40 euro van het voorgaande jaar. Deze dramatische prijsdalingen hebben de sector in een crisis gestort.

Dirty Business: Wat gebeurt er met de overtollige aardappelen? De magazijnen raken vol en veel bedrijven hebben contractgoederen ingeslagen. De zetmeelproductie, waar veel vraag naar is, kan geen oplossing bieden omdat de capaciteiten opraken. Aardappelen die in de grond achterblijven, kunnen virus- en schimmelziekten verspreiden, waardoor extra schade aan de landbouw wordt veroorzaakt. Stefanie Sabet, secretaris-generaal van de Duitse boerenvereniging, beschrijft de situatie als een economische noodsituatie: het gebruik van de aardappelen in biogasinstallaties is een wanhopige maatregel. Het federale ministerie van Landbouw bevestigt deze trend, die al werd waargenomen tijdens de coronapandemie. Tegelijkertijd ontvangen aardappelboeren in Duitsland ruim 48 miljoen euro aan belastinginkomsten uit EU-financiering. De areaalbonus van 160 euro per hectare dekt echter slechts een fractie van de werkelijke kosten van zo’n 5.000 euro per hectare.

Economisch belang en uitdaging

Het economische belang van de aardappelteelt blijft groot ondanks de dalende consumptie en het krimpende areaal in Duitsland. In 2023 werd er zo’n 11,6 miljoen ton aardappelen geoogst op een areaal van zo’n 264.700 hectare. Conventionele productie domineert, terwijl slechts ongeveer 4% afkomstig is uit biologische landbouw. Zo domineren tafelaardappelen de markt, terwijl industrieaardappelen slechts een kleiner aandeel uitmaken. Hieruit blijkt dat aardappelen nog steeds een belangrijk basisvoedsel zijn, ook al is de gemiddelde consumptie per hoofd van de bevolking in Duitsland gedaald van bijna 200 kg in 1950 naar ongeveer 64 kg in 2023.

Wat zijn de redenen voor deze daling? Als voornaamste redenen worden genoemd het verminderde belang van aardappelen in de voeding en de toename van de graanconsumptie bij varkens. Vooral Nedersaksen blijft het hart van de aardappelteelt in Duitsland: hier wordt ongeveer 46% van het totale areaal verbouwd, gevolgd door Beieren en Noordrijn-Westfalen.

Aardappelteelt: inzicht in de praktijk

De groeiperiode voor aardappelen is doorgaans april of mei, waarbij een optimale bodemtemperatuur van ongeveer 8-10 graden Celsius vereist is. Het oogsten vindt plaats wanneer de knollen rijp zijn en de schaalsterkte hebben bereikt. Voorkieming van de knollen in januari of februari maakt, in combinatie met folieafdekkingen, zelfs een vroege oogst mogelijk. Voor tafelaardappelen zijn graanhoeveelheden van bijna 40.000 planten per hectare bestemd. De oogstmachines zijn technologisch ontworpen om de gevoelige knollen zo voorzichtig mogelijk te behandelen, waardoor bewaarverliezen door ziekten en beschadigingen tot een minimum worden beperkt.

De volatiele markt en het aardappeloverschot stellen de effectiviteit van deze maatregelen echter op de proef. Voor aardappeltelers kan binnenkort een herbezinning in de sector nodig zijn, omdat de uitdagingen duidelijk zijn: een onnodige productie in combinatie met dalende prijzen. De merkbare druk op boeren neemt toe – de vraag blijft hoe lang deze situatie kan voortduren.