Hamburg stemt: klimaatneutraliteit of basisinkomen – wat nu?

Hamburg stemt: klimaatneutraliteit of basisinkomen – wat nu?

Aanstaande zondag 12 oktober 2025 worden de burgers van Hamburg opgeroepen om te stemmen over twee belangrijke referenda: het “Hamburg Future Decision” over klimaatneutraliteit en het project “Hamburg test basisinkomen”. Ongeveer 1,3 miljoen stemgerechtigde kiezers zullen de kans krijgen om hun stem uit te brengen, en het stemmen zal plaatsvinden op 185 locaties in de stad van 08.00 uur tot 18.00 uur. Wie wil weten hoe het is afgelopen, kan de stemmentelling live volgen op het resultatenportaal van Statistiekbureau Noord, terwijl het wachten is op de eerste geruststellende resultaten.

Het eerste referendum heeft tot doel Hamburg in 2040 klimaatneutraal te maken, vijf jaar eerder dan momenteel bij wet is vastgelegd. Het wetsvoorstel omvat verplichte jaarlijkse plafonds voor de uitstoot van kooldioxide en een aanzienlijke vermindering van het autoverkeer. Het initiatief wordt ondersteund door een diverse mix van milieu- en sociale verenigingen, waaronder Fridays for Future, Nabu en de Hamburg Tenants Association. Hun eisen omvatten onder meer een landelijke snelheidslimiet van 30 en de volledige elektrificatie van het transport. NDR meldt dat een rapport de haalbaarheid van de maatregelen bevestigt, maar waarschuwt voor de noodzakelijke drastische stappen.

Verdeeldheid in de politiek

De politieke reactie op de “beslissing voor de toekomst” is verdeeld. Een brede alliantie, waartoe ook vertegenwoordigers van de SPD, CDU, FDP en vakbonden behoren, heeft opgeroepen tot een “nee”-stem. De wereld benadrukt dat SAGA, de grootste gemeentelijke woningbouwmaatschappij in Duitsland, extra kosten van 1,5 miljard euro vreest als gevolg van het naar voren halen van de klimaatdoelstellingen, wat een negatief effect op de huurprijzen zou kunnen hebben. Ook de invoering van een snelheidslimiet van 30 km/uur wordt kritisch bekeken, omdat dit de reactietijden van de brandweer kan verslechteren en daarmee de veiligheid van burgers in gevaar kan brengen.

Aan de andere kant steunt de deelstaat Groene Partij het referendum, hoewel sommige leden van de burgerij kritisch staan ​​tegenover deze maatregel. Burgemeester Peter Tschentscher heeft de verkiezingsoproep niet ondertekend, en ook de tweede burgemeester, Katharina Fegebank, is sceptisch over de initiatieven.

Onvoorwaardelijk basisinkomen in Hamburg

Het tweede referendum gaat over het modelproject ‘Hamburg test basisinkomen’, dat bedoeld is om ongeveer 2.000 inwoners van Hamburg gedurende drie jaar ongeveer 1.350 euro per maand plus een ziektekostenverzekering te bieden. Het idee erachter is om de sociale en economische effecten van een onvoorwaardelijk basisinkomen onder reële omstandigheden te onderzoeken. Een soortgelijk proefproject heeft al plaatsgevonden in Finland en Nederland.

De verwachte prijs voor de stad wordt geschat op ongeveer 50 miljoen euro, mocht het project in 2027 van start gaan. Ondanks de verwachte positieve effecten op de levenskwaliteit waarschuwen critici dat een dergelijk project kan worden gezien als een verkeerd signaal in tijden van tekort aan geschoolde arbeidskrachten.

Voor beide referenda geldt een belangrijke regel: ze zijn alleen succesvol als minimaal 20 procent van de kiesgerechtigden het daarmee eens is en het aantal ja-stemmen groter is dan het aantal nee-stemmen. Vrijdag hadden 442.517 burgers, wat overeenkomt met 33,6 procent van de stemgerechtigden, al deelgenomen aan de stemming per brief. De druk is dus hoog en de komende dagen zijn cruciaal voor de toekomst van de stad.

Zondag zal niet alleen worden beslist over het transparante klimaatbeschermingsbeleid, maar ook over de financiële zekerheid van de burgers van Hamburg. Er staat een spannend weekend voor de deur, en de hoop op een milieuvriendelijke en sociaal rechtvaardige toekomst staat op het spel.