De armoedetop van Hamburg: zo lossen we samen de huizencrisis op!

De armoedetop van Hamburg: zo lossen we samen de huizencrisis op!

Op 15 oktober vond de eerste armoedetop plaats in Hamburg, een belangrijk evenement dat werd gelanceerd door SoVD Hamburg in samenwerking met de Hamburgse Huurdersvereniging, DGB Hamburg en het Paritätischer Wohlfahrtsverband. De locatie, de hal van de Patriotic Society, was vol met toegewijde deelnemers, waaronder Michaela Engelmeier van de SoVD en Klaus Wicher, voorzitter van de SoVD Hamburg. Met ongeveer 180 andere aanwezigen werden de urgente kwesties van armoede en huisvesting besproken. Bij deze gelegenheid werd het motto “Paden naar een rechtvaardige toekomst” onder de aandacht gebracht. Volgens de huidige cijfers wordt één op de vier kinderen en één op de vijf inwoners van Hamburg als arm beschouwd, wat de noodzaak van dergelijke evenementen onderstreept.

Een absoluut hoofdonderwerp was huisvesting, waarvan Michaela Engelmeier het belang op indrukwekkende wijze onderstreepte door te verkondigen: “Huisvesting is een mensenrecht en moet voor iedereen betaalbaar zijn.” Door de stijgende huurprijzen en de onvoldoende beschikbaarheid van woonruimte beseffen veel burgers dat de werkelijkheid vaak anders is. Mareike Engels van Alliance 90 / The Greens waarschuwde zelfs voor de risico's van armoede voor de democratie. Zij en vele andere stemmen riepen op tot meer aandacht voor mensen met ervaring in armoede, zoals Erika Heine, die meldde: “We worden niet serieus genomen, er is veel willekeur.”

De langetermijngevolgen van armoede

De discussies op de top leidden ook tot het besef dat armoede vaak een vicieuze cirkel is die structurele maatregelen vergt. Klaus Wicher benadrukte dat betere onderwijsmogelijkheden en effectieve socialezekerheidsstelsels nodig zijn om de vicieuze cirkel te doorbreken. Dr. Rolf Bosse van de Hamburgse Huurdersvereniging noemde huisvesting “het nieuwe sociale vraagstuk” en riep de staat op om dienovereenkomstig te handelen. Tanja Chawla van DGB Hamburg vestigde de aandacht op een ander punt: de huurprijzen mogen niet meer dan een derde van het salaris bedragen om de financiële stabiliteit van de huurders te garanderen.

Een algemene conclusie van het vier uur durende evenement was dat er alternatieven bestaan, maar dat er vaak sprake is van een gebrek aan politieke wil. De organisatoren namen een verklaring aan die zowel de ontwikkeling van exitscenario's uit de armoede omvatte als een plan om de sociale zekerheid in Hamburg te versterken. Uit de eerste reacties van burgers blijkt de bereidheid om deze weg actief te volgen.

Sociale zekerheid als mensenrecht

Wat zit er achter het concept van sociale zekerheid? Volgens de internationale gemeenschap is sociale zekerheid een fundamenteel mensenrecht, verankerd in artikel 22 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens van 1948 en verder ondersteund door internationale overeenkomsten en de Agenda 2030. Het heeft tot doel mensen te beschermen tegen armoede en levensrisico's, hetzij via sociale verzekeringen, hetzij via niet op premie- of bijdragebetaling berustende uitkeringen, die vooral in tijden van crisis van cruciaal belang zijn. Deze systemen helpen niet alleen individuen crises te overleven, maar bevorderen ook veerkrachtige samenlevingen.

Uit huidige statistische gegevens blijkt dat in 2024 ongeveer 17,6 miljoen mensen in Duitsland het risico liepen op armoede of sociale uitsluiting, wat neerkomt op ongeveer 20,9% van de bevolking. Deze cijfers onderstrepen de urgentie van maatregelen en hervormingen in de sociale sector, want in Hamburg mag het niet alleen maar om loze woorden gaan. Uit de waarden blijkt dat iemand geacht wordt een armoederisico te lopen als zijn inkomen onder de armoederisicogrens ligt, die in 2024 netto 1.378 euro bedroeg voor alleenstaanden.

In een tijd waarin 15,5% van de bevolking het risico loopt in armoede te vervallen, zijn initiatieven als de armoedetop en de roep om duurzame sociale zekerheid van cruciaal belang. Uiteindelijk gaat het erom mensen perspectief te bieden en de weg naar een eerlijke toekomst te effenen. Het discours over huisvesting en sociale rechtvaardigheid is belangrijker dan ooit, vooral in steden als Hamburg, waar de sociale kloof soms enorm is.