Na 20 jaar terug in Neubrandenburg: waar is het thuisgevoel?

Na 20 jaar terug in Neubrandenburg: waar is het thuisgevoel?

Terugkeren naar Neubrandenburg kan soms meer lijken op een thuiskomst in het onbekende. Na twintig jaar in West-Duitsland heeft een gezin onlangs de stap gezet om terug te keren naar hun oude geboorteplaats. De auteur van dit verhaal beschrijft de uitdagingen en hindernissen die met dit nieuwe begin gepaard gaan. Hoe nnn.de meldt dat de familie na zeven maanden nog steeds niet het gevoel had dat ze echt waren aangekomen. De aanvankelijke prijsschok herinnerde hen aan de verschillen tussen de twee delen van Duitsland, maar was niet de voornaamste reden voor hun onzekerheid.

Sociale contacten zijn in Neubrandenburg blijkbaar lastiger te leggen dan verwacht. Vergeleken met levendige steden als Keulen is het dagelijks leven in dit kleine stadje zeer gestructureerd. Terwijl je in de Rijnmetropool snel nieuwe kennissen kunt maken, lijken de Noordoost-Duitsers een heel andere mentaliteit te hebben. “Er hangt hier een zekere ernst in de lucht”, denk je misschien. Het ontwikkelen van relaties kost tijd en spontane ontmoetingen zijn zeldzaam. De oude badmintonclub, waar de auteur vroeger actief was, is nog niet bezocht. Een vriend die ook naar de stad is teruggekeerd, heeft ook weinig tijd.

Gevoelens van thuis en identiteit

De kwestie van identiteit en thuisland wordt niet alleen door de auteur aan de orde gesteld, maar ook door vele anderen die de afgelopen jaren om verschillende redenen naar Oost-Duitsland zijn teruggekeerd. Zoals in een artikel van Deutschlandfunk-cultuur te lezen heeft theatermaakster Rika Weniger na twintig jaar in het Westen de weg terug naar Neubrandenburg gevonden. In tegenstelling tot de auteur had zij echter weinig heimwee. Hun concept van thuis is niet gebonden aan een geografische locatie, maar aan een specifieke periode, vooral de jaren negentig, die werd gekenmerkt door angsten.

Deze verschillende perspectieven op thuisgevoel en identiteit maken ook deel uit van een grotere culturele context. Dertig jaar na de hereniging vragen veel Oost-Duitsers zich af hoe zij zichzelf definiëren. Luidruchtig bpb.de De Oost-Duitse identiteit kreeg pas vorm door de hereniging en heeft zich sindsdien ontwikkeld in een spanningsveld tussen ervaringen van achterstelling en waardering. Tot op de dag van vandaag hebben veel Oost-Duitsers het gevoel dat ze gemarginaliseerd worden en niet volledig geïntegreerd zijn in hun identiteit.

De weg naar integratie

De auteur van het terugkeerverhaal krijgt nu te maken met de gevolgen van zijn beslissing. Naast de moeilijkheid om contact te leggen, speelt het dagelijkse gezinsleven ook een rol. Ondanks dat je een goede band hebt met je eigen ouders, die nooit uit Neubrandenburg zijn verhuisd, heb je al lang je eigen structuren opgebouwd. Je ontmoet altijd buren en soms een oude vriend, maar de uitdaging blijft om permanent te integreren in de gemeenschap.

Uit al deze ervaringen en observaties wordt duidelijk: terugkeren naar je thuisstad brengt niet alleen nostalgie met zich mee, maar ook de noodzaak om je te heroriënteren in een veranderde samenleving. De auteur heeft nog veel te doen, want hij beschrijft in zijn volgende column een dieper besef van zijn omgeving en de nieuwe uitdagingen die thuis met zich meebrengen.